Als we het hebben over ons Surinaams eten denken wij aan de traditionele gerechten van alle bevolkingsgroepen in Suriname zoals: roti, bami, nasi, pom, pastei, moksie alesie, tjauw min, roti en de wel bekende frisdranken, limonade of ‘stroop ‘ soorten. Stuk voor stuk heerlijke gerechten en bij het opnoemen hiervan loopt het water mij al uit de mond.
Identiteit, gezelligheid, sociaal gevoel, well beiing.
Deze gerechten worden soms dagelijks maar vooral op feesten en speciale gelegenheden bereid. Ze zijn uniek en niet meer weg te denken uit de Surinaamse keuken. Ze zijn niet alleen heerlijk, ze dragen bij aan onze identiteit als Surinamer: Het maakt ons blij en gelukkig. Dit heeft invloed op ons welzijn, ons welbevinden en onze totale gezondheid. En niet te vergeten het bevordert ons sociaal leven: weerzien met oude vrienden en het ontstaan van nieuwe vriendschappen.
Zeer grote verandering merkbaar. Teveel suiker, vet en zetmeel in ons huidig Surinaams eten
Het gebruik van suiker, vet, en zetmeel is de laatste jaren schrikbarend toegenomen.in Suriname. Deze producten komen voor in de bekende (vette) snacks, hapjes en suikerrijke dranken. Vroeger werden ze voornamelijk gebruikt op speciale gelegenheden. Nu gebeurt dat vrijwel dagelijks omdat ze overal verkrijgbaar zijn. Deze vette snacks, hapjes en suikerrijke dranken (zoals soft, limonade en vruchtensappen) worden regelmatig tussendoor gebruikt in plaats van groente, fruit, water en thee (zonder suiker). Ook fastfood voedsel wordt regelmatig, zo niet dagelijks gegeten, met name door de jeugd. Er is een behoorlijke verschuiving opgetreden in de Surinaamse voeding. Deze is niet meer oorspronkelijk en vrijwel niet meer als “Surinaams” te herkennen. De Westerse voeding heeft nu veel meer invloed op Suriname. De Westerse leefstijl is ook doorgedrongen in Suriname; Te weinig beweging is in Suriname ook min of meer de standaard.
Als dit eetgedrag en de beperkte beweging zich voortzet, zal het overgewicht van de Surinamers toenemen. Daarenboven gaat de traditionele Surinaamse keuken, over een aantal jaren, verloren voor de nieuwe generatie Surinamers. Dit heeft weer tot gevolg dat de chronische ziekten ook in Suriname zullen toenemen.
Kenmerken van de internationale traditionele gerechten
We leven in de 21 e eeuw. We worden gedwongen om ons heen te kijken, naar wat de invloed van traditionele gerechten op onze gezondheid is. De wereld, wordt steeds kleiner, kennis en inzichten komen steeds dichterbij, grenzen vervagen. Het blijkt dat mensen uit de Mediterranen zoals Spanje, Italië en Griekenland generaties traditionele gerechten eten waarvan nu is gebleken dat het hun gezondheid ten goede komt. Dit is wetenschappelijk aangetoond. Het onderzoek geeft duidelijk een relatie aan tussen de samenstelling van de maaltijden en de gezondheid. En dan met name de afname van hart en vaatziekten en andere chronische ziekten.
Leer van elkaar…neem over wat goed voor je is…
Wat maakt de maaltijden van de Mediterranen gezond?
De maaltijden bevatten veel groenten, fruit peulvruchten,noten, zaden, vis, plantaardige oliën. Opvallend is dat er weinig vlees, rijst, brood, zetmeel en geraffineerde (kristal) suikers gebruikt worden in de dagelijkse maaltijden.
Oervoeding, landbouw, beweging en lifestyle
Als we de voeding van de Mediterranen analyseren komt deze overeen met de oer voeding die onze voorouders duizenden jaren geleden gebruikten. Door de komst van de grootschalige landbouw is er een verschuiving opgetreden in ons voedingsaanbod en voedingspatroon. Dit kunnen we als Westers typeren. Dit doet nu ook langzaam zijn intrede in Suriname .
De traditionele Surinaamse gerechten bevatten grote hoeveelheden zetmeel in de vorm van (witte) rijst, brood, knollen, en geraffineerde (kristal) suikers bijvoorbeeld in frisdranken, en limonade siropen. Maar in de tijd waaruit ze stammen, was er overmatig veel lichaamsbeweging. Nu wordt er (te)weinig bewogen: We hoeven immers geen lange afstanden af te leggen zoals onze voorouders om aan voedsel te komen.
Ons lichaam krijgt op deze manier teveel zetmeel en suikers. Dit resulteert in overgewicht en het risico op chronische aandoeningen zoals hart en vaatziekten, hoge bloeddruk en diabetes.
Sociaal leven, quality of live
De Mediterranen hebben veel overeenkomsten met de Surinaamse manier van leven; Er wordt volop genoten van goede maaltijden. Het samen zijn, eten en gezelligheid speelt een belangrijke rol in hun leven. Dit aspect moeten we koesteren en behouden als Surinamers. Gezelligheid en kwalitatief goed voedsel heeft invloed op ons welzijn en vertering van het voedsel.
Gewoon Surinaams blijven eten maar gezond
Met het oog op onze gezondheid is het een kleine moeite om de huidige samenstelling in combinatie met de frequentie van zetmeel- en suikergebruik aan te passen. In de praktijk betekent dit niet te vaak zetmeel en suikers, zoals rijst bami nasi knollen limonade en frisdrank, op een dag gebruiken. Eet meer groente en fruit. Leer jezelf water of thee(zonder suiker) te drinken en incidenteel frisdrank of gezoete limonade of vruchtensappen
Genetische gevoeligheid
Uiteraard speelt de combinatie van genetische aanleg in combinatie met verkeerde voeding en leefstijl een rol op het (vervroegd )optreden van chronische ziekten. De één is gevoeliger dan de ander voor het (vervroegd) optreden van hart en vaatziekten of andere chronische ziekten. Maar dat voeding het proces kan beinvloeden,staat vast. Dus al ben je genetisch niet gevoelig neemt het risico behoorlijk toe naarmate de jaren verstrijken in combinatie met jarenlang verkeerde voeding en/of (te)weinig beweging. Je wordt een lopende tijdbom die elk moment kan afgaan Dit verschijnsel is in Suriname op grote schaal waar te nemen.
Het uiteindelijke advies
Surinaamse gerechten zijn heel gezond. Ze kunnen zeker bijdragen aan een goede gezondheid. Houd rekening met de samenstelling en frequentie van zetmeel en suikers per dag en beweeg meer.
https://dietistsarucco.nl/ons-surinaams-eten/Ons Surinaams eten